Okres Świąt Bożego Narodzenia i cały styczeń to najlepszy moment na podziwianie szopek w krakowskich kościołach. Która z nich jest najpiękniejsza? Gdzie warto zajrzeć? Gwarantuje Wam, że zachwycą Was ruchome szopki, ale te tradycyjne też są piękne.
Kiedy powstała pierwsza szopka? Gdzie zaczęto budować pierwsze szopki?
Pierwsze szopki – Greccio, Rzym, Neapol i… Kraków
Według tradycji pierwszą szopkę stworzył święty Franciszek z Asyżu w 1223 roku, w Greccio. Jednak tradycja budowania szopek w kościołach rozpowszechniła się znacznie później.
Kolejno w kalendarium związanym z szopkami pojawia się Rzym i kościół Santa Maria Maggiore. Właśnie tam, od VI wieku czczono relikwie żłóbka. Możemy tam podziwiać rzeźbę Arnolfo di Cambio pochodzącą z 1272 r, która uważana jest za pierwowzór szopki – zdjęcie tej rzeźby możecie zobaczyć tutaj.
Teraz na scenę wchodzi Neapol, gdzie od końca XV wieku zaczęto budować szopki w kościołach. Zwyczaj ten zaczął rozprzestrzeniać się na inne włoskie miasta w XVI wieku, a później na wszystkie kraje katolickie. I tak w Pradze powstała pierwsza szopka w kościele w 1562 roku i prawdopodobnie wtedy też ten zwyczaj dotarł do Polski.
Niewątpliwie najbardziej rozpowszechnionym typem szopki jest szopka neapolitańska. Występują tam charakterystyczne postacie – świętej rodzinie przychodzą pokłonić się przedstawiciele rożnych zawodów – pasterze, rolnicy, mieszczanie, rzemieślnicy. Największy rozkwit przeżywała szopka neapolitańska w XVIII wieku. Niewątpliwie jedną z największych szopek, jeśli chodzi o ilość postaci możemy podziwiać w Muzeum św. Marcina w Neapolu – jest tam ponad 300 figurek.
Warto też wspomnieć tutaj o tradycji która jest związana z naszym miastem, z Krakowem. O tradycyjnych Szopkach Krakowskich pisaliśmy już wiele razy przy okazji wystawy szopek.
Pierwszy Konkurs Szopek Krakowskich został zorganizowany w 1937 roku. Po przerwie spowodowanej II wojną światową konkurs wznowiono i organizuje go Muzeum Krakowa.
Jeśli będziecie chcieli zobaczyć jedne z najstarszych zachowanych szopek, warto wyruszyć do Muzeum Etnograficznego w Krakowie. Jest tam prezentowana klasyka gatunku i nazywana często „szopką matką” – szopka wykonana przez Michała Ezenekiera (1854-1914/1918), mistrza murarskiego z Krowodrzy. Powstała w latach 90. XIX wieku. Na niej wzorują się całe pokolenia szopkarzy i zainicjowała styl szopek nazywany ezenekierowskim.
Więcej o najstarszej szopce znajdziecie TUTAJ.
Tegoroczna wystawa szopek w Krzysztoforach trwa do 27 lutego – bardzo polecamy. Więcej o konkursie na najpiękniejsza szopkę znajdziecie TUTAJ.
Nasze wspomnienia z Neapolu
Zanim zabierzemy Was na spacer po krakowskich kościołach podrzucimy Wam kilka zdjęć z Neapolu. Tam widzieliśmy największe figury świętej rodziny jakie kiedykolwiek udało się nam spotkać w kościele. Taka nietypowa szopka była w kościele Świetego Januarego (San Gennaro).
Jednak Neapol kojarzy się głównie z miniaturowymi dziełami sztuki, szopkami i figurkami (często ruchomymi) których prawdziwe królestwo jest na ulicy Via San Gregorio Armeno. Tam właśnie zobaczycie sklepiki i warsztaty produkujące wszystko co jest potrzebne aby stworzyć arcydzieło, maleńki świat szopki.
Więcej zdjęć z Neapolu znajdziecie TUTAJ
Szopki w kościołach w Krakowie
I wreszcie docieramy do Krakowa i kościołów, gdzie możemy podziwiać szopki. Która jest najpiękniejsza? Trudno ocenić, bo każda szopka jest inna. Niewątpliwie jednak ta prezentowana w Klasztorze Bernardynów jest największa i wzbudzająca zachwyt tym, że sporo figurek się rusza.
1. Kościół Bernardynów
Adres: Bernardyńska 2
Szopka u Bernardynów jest budowana przez kilka dni. Liczba figurek i elementów które składają się na szopkę jest gigantyczna. Mamy też zawsze wielką frajdę wypatrując nowych postaci. Faktycznie figurek przybywa – są to teraz głównie figurki i całe scenki rodzajowe które są kupowane w Neapolu. Jednak stałym i niezmiennie zachwycającym elementem szopki jest gigantyczne tło – 15 metrowa panorama Ziemi Świętej namalowana w 1967 roku w Zabrzu.
Jeśli zachwyciła Was szopka u Bernardynów w Krakowie, zajrzyjcie też do Kalwwari Zebrzydowskiej i do Leżajska. Do Kalwarii jeszcze nie dotarliśmy w tym roku ale zdjęcia z Leżajska już mamy.
2. Kościół Kapucynów
Adres: Loretańska 11
Tutaj jest też tradycyjnie ruchoma szopka. Ale zupełnie inna niż ta u Bernardynów. Tradycja wystawiania szopki u Kapucynów sięga 1866 roku. W 1955 przebudowano szopkę. Od tej pory przed żłóbkiem przesuwają się postanie oddające pokłon Jezusowi. Obecnie podziwiać możemy tu widok Jerozolimy, mury Krakowa – centralnie położona Brama Floriańska i sznur postaci oddających pokłon. Są kosynierzy, górale, krakowiacy w barwnych strojach, jest Papież Jan Paweł II, Kardynał Wyszyński, Trzej Królowie, Jan III Sobieski, Kościuszko, Ojciec Pio.
Szopka czynna:
Poniedziałek – sobota: 9:30 – 17:15
Niedziela i uroczystości – po każdej Eucharystii oraz 13:30 – 16:15
3. Kościół Redemptorystów
Adres: Zamojskiego 56
Ta szopka niewątpliwie zachwyci dzieci. Główne postacie tutaj to fantazyjnie przebrane lalki. Ale są też samoloty, samochody, a nawet dwa pociągi!
4. Kościół Franciszkanów
Adres: Plac Wszystkich Świętych 5
Tutaj jest też spora szopka – powstaje w bocznej nawie i zajmuje sporo miejsca.
5. Kościół Dominikanów
Adres: Stolarska 12
Tym razem możemy podziwiać tutaj szopkę w grocie z figurami wielkości człowieka.
Gdzie jeszcze warto zajrzeć aby podziwiać ciekawe szopki w Krakowie?
W tym roku jeszcze tam nie dotarliśmy, ale z poprzednich lat mamy zdjęcia i wiemy, że warto tam zajrzeć.
6. Katedra Wawelska
Adres: Wawel 3
Szopka którą tu podziwiamy, pierwszy raz stanęła tutaj w 2012 roku. Figury zostały zamówione we Włoszech i są ręcznie rzeźbione z drzewa lipowego. To replika figur które powstawały w słynnym szopkarskim warsztacie Ruperta Reindla (żył w latach 1908 – 1990) pod Innsbruckiem, w Igls. Co ciekawe, wystawianie szopek w Katedrze Wawelskiej to całkiem młoda tradycja. Szopki ustawiane są tutaj dopiero od około dziesięciu lat.
7. Kościół Świętej Barbary
Adres: Mały Rynek 9
8. Kościół św. Andrzeja
Adres: Grodzka 54
Kościół św Andrzeja jest w stylu romańskim (zbudowany w latach 1079–1098 ), a od 1320 roku należy do zakonu Klarysek. Jest tu wystawiana tradycyjna szopka, z charakterystycznymi figurkami.
9. Kościół Piotra i Pawła
Adres: Grodzka 52A
10. Bazylika Mariacka
Adres: Plac Mariacki 5
W 2019 miała miejsce premiera nowej szopki w Bazylice. Figury powstały we Włoszech, niedaleko Bolzano. To region z małymi zakładami rzemieślniczymi, które wykonują piękne tradycyjne szopki.
To oczywiście nie wszystkie szopki jakie możemy podziwiać w krakowskich kościołach. A może odkryliście jakieś miejsce które nie ma w naszym zestawieniu, a szczególnie wato tam zajrzeć?
Wybierasz się do Krakowa i szukasz noclegu?
Serdecznie polecamy komfortowy apartament w ścisłym centrum Krakowa:
Warto rezerwować nocleg z wyprzedzeniem, bo dostępne terminy w sezonie dosyć szybko znikają, szczególnie weekendowe. Jeśli apartament jest zajęty w interesujących Cię datach, to poszukaj alternatywy na Bookingu:
Booking.com
2 komentarze
przesliczna szopka jest w kosciele na Konfederackiej! moim zdaniem najpiekniejsza ze wszystkich :)
O! Dobrze wiedzieć – może jutro tam zaglądniemy :) Pozdrawiam serdecznie